In deze verkiezingstijd worden we overspoeld door feiten en meningen, nieuws en nep-nieuws. Er is veel kritiek op de media. Zij hebben een belangrijke rol in het presenteren en interpreteren wat er gebeurt in de wereld. De media hebben veel macht. De meeste mensen houden immers iets voor waar gebeurd als je het met eigen ogen op de TV ziet of in de krant leest.
Bestaat de waarheid eigenlijk wel? Of is die relatief: jij hebt jouw waarheid en ik mijn waarheid? Ligt de waarheid in het midden? Maar een compromis hoeft nog niet waar te zijn. Is iets waar als het waar gebeurd is? Maar er gebeuren dingen die we toch niet voor waar willen houden? Waarheid heeft dus ook te maken met waarachtigheid, met liefde en gerechtigheid.
De liefde, schrijft Paulus in zijn brief aan de gemeente in Korinte, is niet blij met ongerechtigheid, maar zij is blij met de waarheid. Ik wil graag geloven dat de waarheid bestaat. Ergens, ooit, bij God, in God. Ook al realiseer ik me dat ik de waarheid nu niet altijd kan, zal kennen. ‘Nu kijken we nog in een wazige spiegel’ (1 Kor 13: 12).
Waarheid heeft met zoeken te maken. Je hoopt in die zoektocht waarheid te vinden. Waarheid is een weg om te gaan, zoals in psalm 25: Maak mij God, met uw wegen vertrouwd, leer mij uw paden te gaan. Wijs mij de weg van uw waarheid en onderricht mij’.
In het gedicht “Meer van Genève” gebruikt de dichter Guillaume van der Graft het beeld van een berg, het hooggebergte als hij de waarheid wil omschrijven. Zijn zoektocht naar waarheid is als een tocht omhoog, een tocht met een auto over de bergen. Met het klimmen der jaren, haarspeldbocht na haarspeldbocht, kom je steeds hoger. Bij elke haarspeldbocht zie je het meer steeds dieper onder je liggen.
hoe hoger ik kom des te verder
weg over het meer
Je bent verder weg van waar je begon. Verder weg van het geloof van je jeugd, verder weg van de vragen waarmee je begon, maar ben je daardoor ook dichter bij de waarheid gekomen? Nee schrijft de dichter: nog de waarheid niet nader.
En dan komt hij tot het inzicht: De waarheid is een hooggebergte. Een hooggebergte kun je niet in één blik vatten, het grootste deel blijft immers verborgen. Wel zijn er soms vergezichten Als je op weg gaat kun je na zo’n haarspeldbocht opeens een prachtig uitzicht krijgen. Steeds een ander doorkijkje op de bergen, een vallei, een vergezicht. Een inzicht. Met die inzichten en die vergezichten moeten we het doen.
De waarheid is een hooggebergte, ik weet er alleen bij gelijkenis van
Denk aan alle gelijkenissen die Jezus heeft verteld over het Koninkrijk van God. En aan de gelijkenis die Jezus zelf is, gelijkenis van God: de weg, de waarheid en het leven.
Juup van Werkhoven-RomeijnMeer van Genève
Bijna vijftig en nog de waarheid niet nader
dan twintig jaar geleden,
tien haarspeldbochten lager.
Wel zijn er soms vergezichten,
de alpen dansen als elven
op een vloer van glas en nevel
aan de overkant van het meer.
De waarheid is een hooggebergte,
ik weet er alleen bij gelijkenis van,
hoe hoger ik kom des te verder
weg over het meer.
Guillaume van der Graft