Exodus

De uittocht uit Egypte als levensverhaal. Zo willen we de komende weken het verhaal van Exodus lezen. Niet een verhaal over lang geleden. Geen gestolde historie met tal van wetenswaardigheidjes, maar een verhaal dat dichtbij komt. Dat leven in Egypte kennen wij namelijk allemaal wel. Het is het leven dat belemmerd wordt om voluit te kunnen worden waartoe het is bestemd. Egypte is in elk leven weer anders. Het kan dat beknellende werk zijn waarin we maar niet tot bloei komen. Het kan het verkeerde huwelijk zijn waarin de kilte de plaats heeft ingenomen van de hartstocht. Maar het kan ook zomaar die angst zijn die ons uit onze slaap houdt. De angst die ons ervan weerhoudt naar buiten te treden en de wereld in te gaan. De angst die al ons vertrouwen heeft opgeslokt. Ook dat is Egypte. Maar hoezeer kan ook een lichamelijk gebrek zomaar een Egypte worden. Dat je niet meer kunt doen wat je zo graag zou willen. Dat je de kracht niet meer hebt om op te staan en jezelf alleen nog maar zien kunt als een slachtoffer. Egypte is tegelijk ook die wereld die maar niet tot zijn recht wil komen. Mensen die elkaar vastzetten in oordelen en daarmee menen hun eigen handen schoon te kunnen wassen. Ook dat is Egypte. Eigen belang ten koste van de menselijkheid. Het onrecht verdonkeremanen en de haat goedpraten. Het is de wereld zoals die niet is bedoeld. Een wereld waar mensen buiten de boot vallen, achterblijven en vergeten worden. Over dat Egypte gaat het in het boek Exodus. En dan is er een stem die zegt: ‘Ik heb het geween gehoord, ik heb het gezien, ik heb het gekend’. Een stem die staat aan het begin van de grote uittocht. Een stem die Mozes opwekt om op te staan en zijn volk voor te gaan uit de angst, uit de donkerte, uit de benauwdheid van het slavenland. Een hele weg moet worden gegaan. Uittocht gaat niet vanzelf. Ook niet van het een op het andere moment. Het duurt en duurt. Het verhaal leert ons hoezeer deze uitweg een worsteling is. Geen goedkope genade. Maar tegelijk blijkt het een niet te stuiten emancipatie uit alles wat mensen tegenzit om werkelijk mens te worden. Het evangelie noemt het radicaal de opstanding uit de doden. Pasen dus. Niet op een afstand. Geen geloofsartikel. Maar een appèl aan ons allen. Levensechte werkelijkheid voor vandaag. Opdat we opstandingsmensen worden.